آشنایی با پایه و اساس بورس

برای آن که در بازاری چون بورس موفق باشیم لازم است با برخی از اصطلاحات بورسی یا با چگونگی انجام برخی از معاملات آن آشنا باشیم. این که انواع معاملات در بازار بورس کدام است؟ خرید طلا در بورس چگونه است؟ بورس املاک چیست؟ تابلوخوانی در بورس یعنی چه؟ و.. گوشه‌ای از اطلاعاتی‌است که یک معامله‌گر باید آن‌ها را بداند. در این مقاله قصد داریم به بررسی موارد نام برده بپردازیم. با ما همراه باشید.

انواع معاملات در بازار بورس

در این بخش قرار است شما را با انواع معاملات بازار بورس آشنا کنیم. به طور کلی در بازار بورس و اوراق بهادار تهران تنها سه روش معامله وجود دارد. معاملات خرد، معاملات عمده، معاملات بلوکی. معاملات خرد، همان معاملات عادی در بازار بورس است که حجم کمی از سهام شرکت روزانه معامله می‌شود و در آن قیمت معاملات را عرضه و تقاضای روزانه مشخص می‌کند. اما معاملات عمده و بلوک، معاملاتی خاص هستند. در واقع

معاملات عمده، معاملاتی هستند که در آن حجم زیادی از سهام یک شرکت معامله می‌شود و قیمت آن با قیمت تابلوی سهام متفاوت است. دامنه نوسان قیمت مجاز برای نماد معاملاتی عمده در بازار بورس و فرابورس نیز همانند بازار عادی است اما بر طبق شرایط این دامنه می‌تواند تغییر می‌کند.

گفتنی است که نماد معاملاتی سهمی که قصد انجام معاملات عمده را دارد در بازار بورس، حداکثر قبل از یک ساعت پایانی جلسه معاملاتی باز می‌شود. اما همان نماد در بازار فرابورس،  حداکثر تا یک ساعت پس از شروع جلسه معاملاتی گشوده می‌شود.

یکی از انواع معاملات در بازار بورس معاملات بلوکی است که در آن محدودیت حجمی و محدودیت قیمتی وجود ندارد. در این معامله، سفارش خرید و فروش بخش بزرگی از سهام یک شرکت را ثبت می‌کنند. این معامله با هدف انتقال سهام یک شرکت به یک شخص حقوقی است ولی بدون تاثیر بزرگ بر قیمت جاری سهم انجام می‌شود.

در تکمیل موضوع انواع معاملات در بازار بورس باید گفت که هرکدام از بازارهای معاملات عمده و بلوکی شرایط خاص خود را دارند. مانند: ساعت معامله، دامنه نوسان، قیمت پایه، حداقل و حداکثر حجم و فرایند انجام معامله. در نتیجه افرادی که به انجام این نوع از معاملات تمایل دارند، باید به این موارد توجه کنند.

تابلوخوانی در بورس

تابلوخوانی چیست؟ گفتیم که یکی از اصطلاحات رایج بازار بورس که باید با آن آشنا شویم تابلوخوانی است. در تعریف، تابلوخوانی به مجموعه بررسی‌ها و مشاهدات مرتبط با یک سهم از قبیل بررسی سفارش‌های خرید و فروش، حجم سفارش‌ها، تعداد معاملات، رفتار بازیگردان سهم و … گفته می‌شود. تابلوخوانی روشی برای تشخیص میزان قدرت یک سهم است. به تعبیری دیگر تابلوخوانی در بورس یعنی بررسی هر نماد، میزان خرید و فروش، نوسان‌ قیمت، میزان عرضه و تقاضا سهامداران حقیقی و حقوقی و... که منجر به شناخت وضعیت کوتاه‌مدت و میان‌مدت سهم می‌شود.

خرید طلا در بورس

یک باور رایج اشتباه در جامعه ما این است که برای خرید طلا حتما باید به ‌صورت حضوری به صرافی‌ها یا طلافروش‌ها مراجعه کنیم و این کالا را خریداری کنیم که قطعا هم خرید و هم نگهداری طلا به این صورت ریسک‌های اجتناب‌ناپذیری را با خود دارد. درصورتی‌که روش دیگر خرید طلا در بورس است که با این کار ریسک‌های خرید و نگهداری طلا به حداقل می‌رسد. به سه روش زیر می‌توان در بورس طلا خرید:

۱-  گواهی سپرده سکه طلا ۲-  صندوق‌های کالایی با پشتوانه طلا ۳-  شمش طلا از بازار فیزیکی

گواهی سپرده سکه: اوراقی هستند که خریدار آن هم می‌تواند بعد از خرید، سکه خود را از خزانه بانک مورد نظر تحویل بگیرد و هم می‌تواند این اوراق را به‌ صورت سهام نگه دارد تا با افزایش قیمت آن نماد، گواهی سپرده سکه خود را به فروش برساند.

صندوق طلا: نوعی از صندوق‌های کالایی قابل معامله در بورس هستند که تنها روی گواهی سپرده طلا و اوراق مبتنی بر طلا سرمایه‌گذاری می‌کنند.

یکی دیگر از روش‌های خرید طلا در بورس می‌توان به خرید شمش طلا در بازار فیزیکی بورس کالا اشاره کرد. در بازار فیزیکی بورس کالا طلا را زیرمجموعه بازار صنعتی می‌دانند و شمش طلا را در بازار فیزیکی در تالار طلا مورد معامله قرار می‌دهند.

بورس املاک چیست؟

یکی از ویژگی‌های بازار بورس کالا، شفافیت در قیمت‌های آن است. این ویژگی به ویژه در پروژه‌های بزرگ می‌تواند راه‌گشا باشد. پیشنهاد بورس کالا برای کشف نرخ املاک نیز با توجه به شفافیت قیمت‌، بهترین تصمیمی بود که گرفته شد. ساز و کار بورس کالا و همچنین بورس املاک به این صورت است که عرضه‌کننده و خریدار در یک نظام شفاف عرضه و تقاضا به قیمتی منطقی می‌رسند. در بازار بورس املاک، شفافیت قیمت دو تاثیر مهم بر بازار املاک و مستغلات دارد: یکی این که سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات افزایش می‌یابد و دیگر این که شرایط مناسب و معقولی برای خریداران ایجاد می‌کند که در آن شرایط مناسب و شفاف بتوانند خرید کنند. همچنین بورس کالا قادر است ابزارهای مناسبی برای رشد این بازار، تامین سرمایه و جذب سرمایه‌گذار نیزارائه دهد. نکته دیگر این که با تشکیل این بورس شاید بتوان مشکلاتی مانند نبود پیمانکاران، نبود شرکت‌های بزرگ در این صنعت، سازهای شخصی و گران و بی‌کیفیت را با ویژگی‌هایی مانند کشف قیمت عادلانه برطرف کرد.

شاخص vix

شاخص VIX یک اندیکاتور برای نوسانات بازار است. این شاخص انتظارات معامله‌گران را در مورد شاخص برای سی روز آینده نشان می‌دهد. شاخصvix  بر اساس معاملات انجام شده بر روی اپشنهای شاخص S&P 500 برای سی روز اینده در بورس نهاده شده است. از 5 سال پیش خود شاخص VIX هم قابل معامله در بورس آپشن است. گفتنی است که این شاخص صرفا نشانگر ریسک و ترس نیست بلکه عوامل متعددی چون لیکوییدیتی و تعداد معاملات و تعداد معامله‌گران و... می‌تواند این شاخص را تحت تاثیر خود قرار دهد.

هر چه این شاخص بالاتر باشد ریسکپذیری کاهش پیدا می‌کند و هرچه نزول کند ریسک‌پذیری افزایش پیدا میکند. شاخص vix  به عنوان شاخصی از ریسک‌پذیری در بازار به کار می‌رود.

جمع بندی

در این مقاله با برخی از مباحث مهم در بازار بورس آشنا شدیم. از جمله: انواع معاملات در بازار بورس، تابلوخوانی در بورس، شاخص vix، خرید طلا در بورس، بورس املاک. این‌ها مواردی هستند که در بازار بورس و برای یک سرمایه‌گذاری موفق باید بدانید.